V-Pop - Chuyện các "ông thầy" của các sao Việt

Trong gần 20 năm qua, nền nhạc Việt đã sản sinh ra một số ca sĩ độc đáo, làm nức lòng người hâm mộ. Song thành công không tự đến mà phụ thuộc nhiều vào nỗ lực bản thân và sự dìu dắt của các bậc thầy. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu một số ông thầy “độc đáo” của nhạc Việt và những câu chuyện thú vị xung quanh sự nghiệp làm thầy của họ.

Trần Tiến

Tục ngữ có câu: “Một chữ là thầy, nửa chữ cũng là thầy”. Theo câu này thì Trần Tiến là thầy của nhiều thế hệ ca sĩ Việt Nam vì rất nhiều ca sĩ đã hát bài của ông. Từ cô cháu gái Trần Thu Hà, diva Hồng Nhung cho tới niềm hi vọng của nhạc Việt Tùng Dương hay Lê Minh Sơn - người được coi là một Trần Tiến mới.

Trần Tiến - ông hoàng của tầng lớp bình dân sở hữu cả một gia tài ca khúc đồ sộ. Ca khúc Trần Tiến mang màu sắc vùng miền đa dạng, vì thế để hát thành công ca sĩ đều phải nhờ ông “thọ giáo”. Bản thân nhạc sĩ rất thoải mái chỉ dạy. Đôi khi cao hứng ông có thể viết thêm bài hát tặng riêng cho ca sĩ.

Cách dạy của nhạc sĩ khá đặc biệt. Ông thường yêu cầu ca sĩ… đọc báo. Điều quan trọng đầu tiên là phải tròn vành rõ chữ. “Hát mà như không không hát, đó mới là hát” - Trần Tiến từng tuyên bố như vậy. Sau đó, ông yêu cầu ca sĩ đọc sách hoặc nói chuyện đời với họ. Ban đầu các ca sĩ cảm thấy lạ nhưng rồi hiểu ra mục đích của nhạc sĩ là muốn họ thực sự hiểu thông điệp trong từng ca từ, giai điệu.

Với tính cách thẳng thắn, độ lượng, tếu táo, Trần Tiến nhận được sự kính trọng và yêu mến của nhiều thế hệ ca sĩ. Nhiều ca sĩ gọi ông là “bố” một cách thân mật. Ông được ví von là "kẻ hát rong của thế kỷ" - một cụm từ từng được dành cho cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Ông cũng là một phần của “Tứ quý Hà Nội” cùng với các nhạc sĩ Phó Đức Phương, Nguyễn Cường, Dương Thụ.

Ngọc Đại

Trong năm 2010, màn trình diễn quái lạ của nhóm Đại – Lâm – Linh trên sân khấu Bài hát Việt đã trở thành một trong những sự kiện ồn ào nhất. “Đầu têu” vụ này chính là nhạc sĩ đầu trọc Ngọc Đại. Sự kiện này không chỉ làm đấy lên những tranh luận nảy lửa mà còn hé lộ một hình ảnh khác của Ngọc Đại – hình ảnh người thầy tận tâm nhưng hơi lập dị.

Chất "quái" của Ngọc Đại thể hiện ngay trong hình thức, phát ngôn cho tới các sản phẩm âm nhạc. Để trở thành học trò của ông, hai nữ ca sĩ Linh Dung, Thanh Lâm đã đồng ý cạo trọc đầu. Thế là mỗi lần xuất hiện, bộ ba này đã gây chú ý dù chưa cần cất lời hát.

Làm việc với Ngọc Đại cần học cách chấp nhận tính khí thất thường của ông. Những phát biểu của Ngọc Đại thường mâu thuẫn với nhau, cái sau phủ định cái trước. Thậm chí một số phát biểu còn gây tổn thương cho những người từng là đồng nghiệp, học trò của ông.

Ngọc Đại đồng hành cùng những cộng sự trẻ tuổi đi kiếm tìm những thử nghiệm mới lạ. Những thể nghiệm kiểu này rất kén người nghe nên không đem lại danh tiếng hay lợi ích kinh tế. Ông từng tuyên bố “xổ toẹt” mọi lý thuyết và khai sinh những dòng nhạc lạ lẫm như rock biển, nhạc hát. Tuy vậy vẫn có không ít ca sĩ muốn hợp tác với ông bởi Ngọc Đại là một trong số ít những nhạc sĩ Việt mang trong mình khát khao đổi mới.

Tuấn Khanh

Đầu thập niên 90, Tuấn Khanh bước vào thị trường âm nhạc với vai trò nhạc sĩ sáng tác. Những bản hit của anh là Trả nợ tình xa, Chiếc lá đầu tiên, Tiểu khúc cho em… Tuấn Khanh thực sự toả sáng khi trở thành “ông bầu’ của 2 nhóm nhạc MTV vá Trio 666. Dưới sự dìu dắt của anh, MTV trở thành boyband số 1 Việt Nam và Trio 666 là những nữ rocker cá tính. Qua đó, dòng alternative rock được phổ biến rộng rãi.

Ngoài MTV và Trio 666, Tuấn Khanh còn có hàng chục học trò khác là những ca sĩ trẻ chưa được biết tới. Không chỉ giúp đỡ về chuyên môn, anh còn là một bảo mẫu mẫn cán. Đệ tử thiếu tiền cát-xê, gọi sư phụ Tuấn Khanh. Đệ tử ốm, sư phụ chở đi bệnh viện. Đôi lúc anh còn phải hoà giải mâu thuẫn giữa những “đứa trẻ” cá tính.

Học trò của Tuấn Khanh nhất loạt gọi anh là “sư phụ”. Điều đáng quý ở Tuấn Khanh là anh luôn khuyến khích ca sĩ tìm kiếm mọi cơ hội hội nhập. Anh truyền cho học trò niềm tin nền âm nhạc Việt không thua kém các nước trong khu vực như Thái Lan, Trung Quốc. Sự xuất hiện của MTV trên kênh MTV châu Á là một khích lệ lớn với các nhóm nhạc trẻ. Bản thân Tuấn Khanh cũng tự trau dồi kiến thức thông qua những khoá học từ xa của một trường đại học ở Mỹ.

Vì thế, các ca sĩ thường dành những lời tốt đẹp để nói về “sư phụ” Tuấn Khanh dù có thể sự hợp tác giữa họ không lâu dài. Hiện nay anh đang được tín nhiệm làm giám khảo nhiều cuộc thi âm nhạc lớn với nhiệm vụ “đãi cát tìm vàng” cho nền nhạc Việt.

Quốc Bảo

Quốc Bảo là một trong những chuyên gia “luyện gà” khét tiếng. Dưới bàn tay của “phù thuỷ” này, nhiều ca sĩ đã thành danh như Trần Thu Hà, Mỹ Tâm, Thuỷ Tiên, Mai Khôi, Lê Hiếu, Tăng Nhật Tuệ… Bên cạnh việc đào tạo, Quốc Bảo còn có rất nhiều sáng tác được giới trẻ yêu thích. Không thể phủ nhận đóng góp của ông đối với nền nhạc trẻ.

Báo chí đã nói nhiều đến mối quan hệ thầy – trò của Quốc Bảo. Khi mối quan hệ tốt đẹp, nhạc sĩ vẽ ra những viễn cảnh hấp dẫn. Ông gọi Ngô Thanh Vân là “virus” mê hoặc lòng người, Lê Hiếu là “công tử hát nhạc tình”.

Quốc Bảo không ngần ngại dùng những mỹ từ ngợi ca họ. Với Ngô Thanh Vân, đó là một ca sĩ hát bằng “giọng của khát khao”, “bay trên con đường âm nhạc”. Với Thuỷ Tiên, Quốc Bảo cũng tung hô hết mực: “cách nhả chữ non tươi và nhẹ nhõm của Thuỷ Tiên toả ra không khí đêm Sài Gòn cảm giác sống động và tự tin”. Nói chung, dưới ngòi bút của Quốc Bảo, các học trò đều rất tài năng, với cách hát, giọng hát vô cùng đẳng cấp.

Thế nhưng khi ca sĩ muốn xa rời Quốc Bảo, người “thầy” tỏ thái độ khác hẳn. Quốc Bảo vẫn viết về họ, nhưng chê nhiều hơn khen. Ông vô tư kể lại những câu chuyện thưở hàn vi để thấy dưới bàn tay ông họ đã hoá thiên nga như thế nào. Dĩ nhiên, khi không còn được ông dìu dắt thì sản phẩm của họ chỉ là hàng chợ.

Cách ứng xử của Quốc Bảo có thể khiến nhiều người khó hiểu. Nhưng xét dưới góc độ marketing, cả “thầy” và “trò” đều có lợi. Bởi lẽ trong giới showbiz sự nổi tiếng và tai tiếng đều giúp bán đĩa chạy hơn.